Demodex là m?t lo?i ký sinh trùng thích s?ng trên da m?t ng??i, làm t? trong nang lông ho?c vùng g?n nang lông. Có 2 lo?i Demodex, ?ó là Demodex folliculorum và Demodex Brevis ???c phân bi?t ch? y?u qua v? trí s?ng. Demodex folliculorum thích c? ng? g?n b? m?t da, trong các l? chân lông, còn Demodex Brevis thì s?ng ? l?p sâu h?n, phía d??i bi?u bì da.
Th?c ?n chính c?a Demodex chính là ch?t d?u t? bã nh?n và t? bào da ch?t do c? th? th?i ra. Do l? chân lông trên m?t th??ng có kích th??c r?ng h?n và nhi?u tuy?n nh?n h?n nên là n?i c? ng? lý t??ng c?a loài Demodex này.
Demodex gây ra thi?t h?i nào cho da?
Demodex gây t?n th??ng da t? nh? ??n n?ng, nguyên nhân là trong quá trình s?ng ký sinh trong da thì nó bài ti?t ch?t th?i và khi nó ch?t ?i thì xác ch?t c?ng phân h?y ngay trên b? m?t da ho?c bên trong l? chân lông n?i mà Demodex làm t?.
?ó chính là lý do vì sao trên da m?t càng nhi?u Demodex ký sinh thì nguy c? da b? nhi?m trùng và n?i m?n càng cao. ??c bi?t ??i v?i nh?ng b?n v? sinh da không c?n th?n t?o môi tr??ng s?ng lý t??ng cho Demodex sinh sôi thì m?n n?i càng nghiêm tr?ng, th?m chí gây viêm da n?ng n?.
B?nh do Demodex th??ng g?p là viêm nang lông, viêm da d?ng tr?ng cá, tr?ng cá ?? rosacea. Trong ?ó viêm nang lông là d?ng nh? nh?t, th??ng t?o v?y tr?ng trên da và gây c?m giác ng?a nh? ki?n bò. Viêm da gây m?n tr?ng cá là d?ng n?ng h?n, xu?t hi?n các n?t m?n ??, n?i s?n, m?ng m? và d? nhi?m trùng, n?u không ch?a k?p th?i thì s? làm t?ng nguy c? m?c b?nh tr?ng cá ?? rosacea gây t?n th??ng da nghiêm tr?ng r?t khó ph?c h?i.
??c bi?t, n?u Demodex trú ng? ? m?t s? gây r?ng lông mi, lông mày, viêm b? mi… Còn n?u Demodex lan sang trú ng? ? da ??u s? gây ng?a ngáy và r?ng tóc.
D?u hi?u viêm da do Demodex
Ng??i m?c b?nh Demodex th??ng s? có c?m giác ng?a ngáy nh? ki?n bò ho?c b? châm chích, nh?t là vào ban ?êm do ký sinh trùng Demodex ho?t ??ng ch? y?u vào bu?i t?i.
Bên c?nh ?ó, b?n s? th?y da tr? nên nh?y c?m h?n, n?i m?n r?i r?c, th??ng xu?t hi?n ? vùng hai bên cánh m?i, gò má, vùng mi m?t, chân mày và c? da ??u nên có th? g?p tình tr?ng r?ng mi, r?ng lông mày và r?ng tóc.
Nh?ng ai d? m?c Demodex?
Theo các chuyên gia thì b?t c? ng??i nào c?ng có Demodex s?ng ký sinh trên c? th?. N?u s? l??ng Demodex n?m trong gi?i h?n cho phép thì h?u nh? lành tính cho da. Tuy nhiên, n?u Demodex sinh sôi nhi?u s? gây t?n th??ng da nghiêm tr?ng.
??i t??ng d? nhi?m b?nh liên quan ??n Demodex th??ng là nh?ng ng??i có h? mi?n d?ch suy y?u, gi?m s?c ?? kháng nên d? phát sinh b?nh h?n. Ngoài ra, nh?ng b?n có làn da nh?y c?m th??ng b? kích ?ng c?ng d? b? n?i m?n do Demodex gây ra. ??c bi?t, ??i v?i nh?ng b?n có thói quen s? d?ng m? ph?m kém ch?t l??ng, không ??m b?o ngu?n g?c, ch?a nhi?u hóa ch?t gây h?i d? gây kích ?ng và t?o ?i?u ki?n cho Demodex gây t?n th??ng da nhi?u h?n.
Ngoài ra, do th?c ?n c?a Demodex chính là ch?t d?u trong bã nh?n nên ??i v?i nh?ng b?n có làn da nh?n là ?i?u ki?n lý t??ng cho Demodex sinh sôi nhanh và nhi?u h?n. Ngoài ra, Demodex còn lây t? ng??i sang ng??i n?u dùng chung các v?t d?ng cá nhân nh? kh?n, l??c, ch?n g?i, qu?n áo… b?i tr?ng c?a Demodex có th? bám vào các v?t d?ng này r?i lây lan sang ng??i dùng chung.
Làm gì ?? phòng tránh nhi?m Demodex?
M?c dù Demodex không quá nguy hi?m nh?ng n?u lo?i ký sinh trùng này sinh sôi nhi?u s? khi?n da b? t?n th??ng nghiêm tr?ng. Do ?ó, ?? ng?n ng?a viêm da và m?n phát sinh do Demodex gây ra thì b?n c?n tuân th? các nguyên t?c sau:
– V? sinh da s?ch s?, không nên ?? ch?t nh?n t?n t?i trên da quá nhi?u và quá lâu ?? gi?m thi?u th?c ?n cung c?p cho Demodex, h?n ch? Demodex sinh sôi.
– Th??ng xuyên gi?t gi? kh?n, ch?n, g?i, n?m… nh? ph?i d??i ánh n?ng m?t tr?i ?? lo?i b? b?t b?i b?n, ký sinh trùng Demodex ?ang bám dính.
– Không nên s? d?ng các lo?i m? ph?m ch?a ???c ki?m ??nh ch?t l??ng, ??c bi?t ??i v?i các lo?i s?n ph?m không rõ ngu?n g?c, nhi?u hóa ch?t t?y da.
– Luôn nh? t?ng c??ng s?c ?? kháng cho c? th? b?ng cách ?n ??y ?? dinh d??ng, ?n nhi?u rau xanh và trái cây.
– Tuy?t ??i không dùng chung v?t d?ng cá nhân c?a ng??i khác nh? kh?n, ch?n, g?i, l??c, nón… ?? h?n ch? Demodex lây lan.
N?u nghi ng? mình ?ang nhi?m Demodex thì t?t nh?t b?n nên ??n b?nh vi?n da li?u ki?m tra ?? ???c làm xét nghi?m da và ch?a tr? k?p th?i ch? ??ng ch? quan ?? ??n khi da b? m?n nghiêm tr?ng thì r?t khó ch?a tr?.
Source (Ngu?n): Healthline, Medicalnewstoday / Kenh14
